โรคแพนิค (Panic Disorder) เป็นอาการที่เกิดขึ้นเมื่อมีการระคายเคืองรุนแรงและอาจเกิดขึ้นโดยไม่มีสาเหตุที่ชัดเจน ผู้ที่เป็นโรคแพนิคจะมีอาการของการกลั้นหายใจ, หัวใจเต้นเร็ว, หน้ามืด, หรือการรู้สึกว่ากำลังตายอย่างเฉียบพลัน อาการเหล่านี้อาจเกิดขึ้นซ้ำ ๆ และมักจะเกิดขึ้นอย่างไม่คาดคิด โรคแพนิคสามารถก่อให้เกิดความกังวลและความเครียดในชีวิตประจำวันของผู้ป่วยได้
เพื่อช่วยให้ผู้ป่วยสามารถควบคุมอาการ โรคแพนิค ได้ดีขึ้น การรักษาอาจประกอบด้วยการใช้ยาและการรับการแนะนำจากจิตแพทย์หรือนักจิตวิทยาในการเรียนรู้เทคนิคในการควบคุมอารมณ์และความเครียดอื่น ๆ ซึ่งอาจประกอบด้วยการหายใจลึก ๆ หรือการฝึกสมาธิ นอกจากนี้การรักษาแพนิคยังอาจรวมถึงการเข้ารับการบำบัดที่โรงพยาบาลหรือการรักษาที่มีวัตถุประสงค์เพื่อลดความเครียดและโรคซึ่งอาจมีประโยชน์ในบางกรณี ความสำเร็จในการรักษาโรคแพนิคขึ้นอยู่กับความตั้งใจของผู้ป่วยและการรับการรักษาอย่างต่อเนื่องจากบุคคลอาจต้องใช้เวลาและความพยายามในการพัฒนาเทคนิคที่จะช่วยให้สามารถควบคุมอารมณ์และอาการแพนิคได้อย่างมีประสิทธิภาพ
โรคแพนิคอาการเป็นอย่างไร?
- การรู้สึกความกังวลและความเครียดอย่างมากๆ โดยไม่มีสาเหตุที่ชัดเจน
- การระคายเคืองหรือความกังวลที่เกิดขึ้นอย่างรุนแรงโดยไม่มีเหตุผลชัดเจน
- การรู้สึกว่ากำลังเกิดอันตรายหรือว่าจะตาย
- หัวใจเต้นเร็วขึ้น
- อาการของภาวะอึดอัดหรือคลื่นไส้
- การหายใจเร็วขึ้นหรือหายใจลำบาก
- ความรู้สึกหน้ามืดหรือมืดทั้งๆ ที่ไม่มีสาเหตุจากสภาพแวดล้อม
- อาการของการรู้สึกว่าห่างจากความเป็นจริงหรืออยู่นอกจากตัวเอง
- การรู้สึกว่ากำลังสูญเสียความควบคุม
อาการเหล่านี้มักจะเกิดขึ้นอย่างฉับพลันและมักจะมีความรุนแรงสูงขึ้นในช่วงเวลาที่เป็นแพทย์ได้กำหนดเป็นเวลาอย่างไม่แน่นอน เช่น ในช่วงเวลาก่อนหรือหลังการไปทำงานหรือในสถานที่ที่มีความเสี่ยงเพิ่มขึ้น เช่น ในสถานที่แออัด การรับรู้ถึงสภาวะเหล่านี้อาจทำให้ผู้ที่เป็นโรคแพนิคกังวลและกลัวที่จะมีการเกิดอาการซ้ำอีกต่อไป เป็นที่น่าเป็นห่วงว่าโรคแพนิคสามารถมีผลกระทบต่อคุณภาพชีวิตและฟังก์ชันการทำงานของบุคคลได้ในระยะยาว การรักษาโรคแพนิคส่วนใหญ่มุ่งเน้นที่การลดอาการแพนิคและการจัดการกับความเครียดและความกังวลในระยะยาว
ปัจจัยเสี่ยงที่เป็นตัวกระตุ้นให้เกิดโรคแพนิค
โรคแพนิคเป็นโรคที่มีปัจจัยเสี่ยงหลายประการ ซึ่งอาจแบ่งออกเป็นปัจจัยเสี่ยงที่เกี่ยวข้องกับพื้นฐานทางสุขภาพจิตและสภาพแวดล้อม ปัจจัยเสี่ยงสำคัญที่อาจกระตุ้นให้เกิดโรคแพนิคได้แก่:
ปัจจัยพันธุกรรม: มีการพบว่าโรคแพนิคมีความสัมพันธ์กับปัจจัยพันธุกรรม คนที่มีคนในครอบครัวที่เคยเป็นโรคแพนิคอาจมีความเสี่ยงสูงกว่าคนทั่วไป
ปัจจัยสภาพแวดล้อม: สภาพแวดล้อมที่เครียด เช่น การเสี่ยงต่อความเครียดและการดูถูก สถานการณ์ที่ก่อให้เกิดความกังวลและความเครียดเป็นต้น อาจเป็นปัจจัยที่ส่งเสริมให้เกิดโรคแพนิค
ปัจจัยสุขภาพทางจิต: การมีประสบการณ์ทางจิตเศร้า โรควิตกกังวล เสพติดสารเสพติด หรืออาการรุนแรงอื่น ๆ ทางจิตสามารถเป็นปัจจัยเสี่ยงในการเกิดโรคแพนิค
ปัจจัยชีวิต: การเปลี่ยนแปลงทางชีวิต เช่น การย้ายที่อยู่ การเปลี่ยนงาน หรือเหตุการณ์ที่เข้มข้น เช่น การสูญเสียที่สำคัญ การเลิกราชการ เป็นต้น สามารถทำให้เกิดความเครียดและเป็นปัจจัยที่กระตุ้นให้เกิดโรคแพนิคได้
ปัจจัยร่างกาย: ความผิดปกติในระบบสมองและระบบประสาทอาจมีผลต่อการเกิดโรคแพนิคได้ ยกเว้นนั้นยังมีภูมิคุ้มกันต่ำและการระบบของร่างกายที่ไม่สมดุลอื่น ๆ ที่อาจส่งผลต่อการเกิดโรคแพนิคด้วย
การเกิดโรคแพนิคไม่ได้มีปัจจัยเดียวที่เป็นตัวกระตุ้น แต่เป็นผลมาจากการประสานงานของปัจจัยหลายประการที่กล่าวมาข้างต้น